Laserklasse
Wat is een laserklasse?
Wat betekenen de verschillende laserclassificaties?
Wanneer je een bouwlaser koopt, staat er op de laser een bepaalde klasse aangegeven. Maar wat betekent dit eigenlijk? De klasse geeft aan hoe gevaarlijk de laser voor het menselijk oog is. Een laser moet sowieso nooit op ooghoogte worden ingesteld, maar het is zeker niet verstandig om in de laser te kijken!
Welke laserklassen zijn er?
Laserklassen lopen van schaal 1 tot 4. Hoe hoger de laserklasse, des te gevaarlijker de laser is voor je ogen.
Klasse 1
Een laser met klasse 1 is eigenlijk ongevaarlijk. Dit type laser heeft weinig vermogen, is van hele korte duur of is zo afgeschermd dat het licht je ogen niet bereikt. Denk bijvoorbeeld aan de laser in een cd-brander. Deze lasers hebben wel een hoog vermogen, maar is toch klasse 1 omdat hij afgeschermd is van je ogen. Ook de laser in een scanner voor streepjescodes heeft klasse 1. Dit komt doordat de laserbundel zo snel beweegt dat er nooit een gevaarlijke hoeveelheid licht in je ogen kan komen.
Klasse 1M
Lasers met klasse 1M zijn niet gevaarlijk wanneer ze in je ogen schijnen. Toch is deze laserklasse anders dan klasse 1, doordat ze wel gevaarlijk zijn wanneer hij versterkt wordt door bijvoorbeeld een vergrootglas of verrekijker. Het gaat hier namelijk om divergerende (spreidende) of collimerende (samenkomende) bundels, welke gevaarlijk zijn bij directe instraling. Een voorbeeld van een laser met klasse 1M is de laser die in een zaagtafel gebruikt wordt voor positionering.
Klasse 2
Klasse 2 betekent dat de laser bij normaal gebruik geen schade aan je ogen aanbrengt. Dat komt door dat je ogen uit reflex automatisch zullen sluiten als de laser in je ogen schijnt. Wanneer je wel in de laser kijkt, kan dit na enkele seconden al schadelijk zijn. Denk bijvoorbeeld aan een laserpointer.
Klasse 2M
Lasers met klasse 2M zijn vergelijkbaar met laser met klasse 2, zolang hij niet versterkt wordt door bijvoorbeeld een vergrootglas of verrekijker.
Klasse 3R
Klasse 3R geeft aan dat de laser in principe niet gevaarlijk is, maar dit wel kan zijn wanneer je er direct inkijkt. Wanneer de laser reflecteert, is deze straal normaal gesproken niet gevaarlijk. Toch is het natuurlijk nooit aan te raden in een laserstraal te kijken.
Klasse 3B
Een klasse 3B laser is in alle omstandigheden gevaarlijk voor je ogen. Ook wanneer de lijn gereflecteerd wordt. Wanneer deze laser in je ogen komt, kan dit ernstige oogschade veroorzaken. De laser van een cd-brander – waar we het eerder over hadden – is in principe klasse 3B als je hem uit de behuizing zou halen. Alleen diffuus licht van deze laser is niet schadelijk. Dat betekent dat het licht gelijkmatig verstrooit en verdeeld wordt door bijvoorbeeld glas met een speciale coating.
Klasse 4
Klasse 4 is de meest gevaarlijke laserklasse en geeft aan dat de laser onder alle omstandigheden gevaarlijk is. Zelfs als deze reflecteert of diffuus licht van deze klasse. Het vermogen van deze laser is hoger dan 500 mW. Hierdoor kan hij een ondergrond of atmosfeer doen ontsteken, wat kan leiden tot brand of een explosie. Ook kunnen klasse 4 laserstralen huid verbranden of blindheid veroorzaken. Waar gewerkt wordt met dit type laser zijn speciale veiligheidsprotocollen van toepassing.
Lasersklasse van lasers in de verkoop
In Nederland zijn alle lasers t/m klasse 3B toegestaan. De verkoop van klasse 3R, 3B en 4 laserpointers aan consumenten is verboden. Net als de verkoop van klasse 2, 2M, 3R, 3B en 4 lasergadgets. De meeste laserinstrumenten zijn tegenwoordig klasse 2 of 2M.